Ahou Mostowfi

راز فال ورق، یوستین گوردر، ترجمه عباس مخمر

«برف روی کاج‌ها» را دیدم. فیلم کمی کُند و گاهی ملال‌آور پیش می‌رفت. شاید هم من خسته بودم. اما چندین روز و حتا تا همین حالا ذهنم را درگیر کرد. یعنی ذهنم هنوز به آن گیر کرده است. دیالوگ خاص و به یادماندنی‌ای چندان نداشت. اما تصویر نشستن برف روی کاج‌ها، غوغایی را در دلم ایجاد کرد. حسّی قابل فهم و غم‌بار و نزدیک؛ ولی نگفتنی.« نه این برف را سرِ‌ باز ایستان نیست...»

دقیقه‌های پایان فیلم، بارش نرم برف و حزن محسوس و یأس‌آور کاج‌ها و موسیقی پایانی که شعری بود از مولانا با آواز سالار عقیلی:

هر ذره كه در هوا و در هامون است

نيكو نگرش، كه همچو ما مفتون است

هر ذره اگر خوش است، اگر محزون است

سرگشته‌‌ی خورشيد خوش بي‌چون است 

*

«چه خوبه که برگشتی!» فیلمی دلچسب از داریوش مهرجویی. بی‌آنکه در شمایلی تلخ عرضه شود، راویِ ضعف عمده‌ی زندگی‌های ماست. در تب و تابِ بُرد و باخت‌های بی‌مورد، از چشیدن طعم وقت، خود را محروم می‌کنیم. همچون پادشاهی که چنان غرق در بازی شطرنج شد که مُلک و حکومتش از هم پاشید. آنچه در میانه‌ی بازی‌های نسنجیده‌ی ما قربانی می‌شود، لحظه‌های تیزپای زندگی‌اند. انگار در این فیلم «مهناز افشار» نمادِ «لحظه» است که در کشاکش و دعواهای میان‌تهیِ حامد بهداد و رضا عطاران از دستِ ‌هر دو می‌رود. آن دو، نگران آثار باستانی و عتیقه‌جاتِ باارزش، ولی سرد و بی‌روح‌اند و در جدال بر سرِ‌تصاحب آن. تصاحب مشتی سنگ که روحی و شوری و شادابی‌ای در پی ندارد. به گمان من، در این فیلم، همه چیز به سمتی پیش رفت تا این بیت را در خاطر مخاطب بنشاند:

دوزخ، شرری ز رنج بیهوده‌ی ماست

فردوس، دمی ز وقت آسوده‌ی ماست  .: خیام

بیتی که در میانه‌ی فیلم هم به چشم مخاطب آمد و در پایان فیلم بر آن تأکید شد.

شیرینی و عمق این بیت، مرا به یادِ ابیاتی دیگر با همین مضمون انداخت:

چه کسی گفت که در عالَم بالاست بهشت

هر کجا وقت خوش افتاد همان جاست بهشت   .: صائب تبریزی

اینهمه قصه‌‌ی فردوس و تمنّای بهشت

گفتگویی و خیالی ز جهان من و توست   .: ه.ا. سایه

حدیث هول قیامت که گفت واعظ شهر

کنایتی است که از روزگار هجران گفت   .: حافظ

آن بهشت و دوزخ یزدان که از آن وعده‌هاست

با تو بنشستن زمانی، بی تو بنشستن دمی   .: مهدی حمیدی

illustrated by : Isabel Hojas

حس ِ ملوان زبل را دارم که قوطی اسفناجش را سر می کشید ( سر کشیدن فعل صحیحی نیست برای اسفناج خوردن. نباشد! آدم وقتی شنگول است هیچ ایراد ادبی ای را نمی پذیرد.) و گومب گومب تپه ی عضلات بازویش بیرون می زد و کافی بود برای هرکاری اراده کند... کافی بود بخواهد چیزی " بشود.”  می شد... بدون شک... چون او قهرمان بود. چون ایمان داشت بعد از اسفناج خوردن، هر کاری شدنی ست، برای هر ناامیدی، امیدی هست. خودش را به خطر می انداخت، مبارزه می کرد، مشت می خورد، مسخره می شد و نهایت به چیزی که می خواست می رسید.

حس ِ ملوان زبل را دارم، با این 5میلیون اختلاف... هی بغض ام می گیرد و بعد ضرب می گیرم روی پایم. در ناامیدی بسی امید است. این را باید 6میلیون و چهل و نه هزار بار نوشت و تکرار کرد. جواب ها که نهایی بشود می روم شیرینی می خرم و بین همسایه ها بخش می کنم. دیروز برادر با یک پیرمرد دعوایش شده بود توی مسجد. پیرمرد سرش را کرده توی برگه ی ر.ا.ی که چرا به این ر.ا.ی می دهی؟ باید روشنت کنم. باید از گمراهی نجاتت بدهم. این انتخاب صحیحی نیست. هی گفته و گفته. صبح هم وقت شمارش ر.ا.ی ها درگیری شده بوده توی مسجد. صدایشان را از پنجره می شنیدم. نفهمیدم سر چه. نفهمیدم پایان درگیری چه شد. فقط صدای فریادهایشان را شنیدم، ناشتا به زری س م س دادم که حقیقت دارد؟ انگار به چشم های خودم هم نمی توانستم اعتماد کنم.

بابا از سر کار زنگ زده است، مامان صدایش را از اسپیکر پخش می کند. تبریک می گوید. می گوید دلم را زیاد خوش نکنم. اما خب، همین هم خیلی ست. خوشحال است که دیروز رفته است و رای داده است. می گوید برای ف.ی.ل.ت.ر ش.ک.ن کاری کنم و بعد می گوید باید شیرینی بخرم. این حرف از بابا بعید است.

حالا با همان حس ِ اسفناج خوری ِ ملوان زبل، احساس قهرمانی می کنم. می دانم هر چیزی شدنی ست، کاغذهای پوستی طراحی موزه ام را پهن می کنم پیش رویم. توی دلم می گویم گور بابای استاد. باید فحش های آبدارتری نثارش کنم البته. استاد چه کاره است که به من بگوید حالی ام هست یا نه. طراحی بلد هستم یا نه. اگرچه من در طراحی بناهایم مثل خیلی های دیگر، از کارهای دیگران تقلید نکنم، یا پروژه آماده تحویلم ندهم، و اگر چه همیشه شبیه یک خر ِ غمگین، در چیزی که طراحی کرده ام گیر می کنم، اما این ها هیچ کدام دلیل نمی شود که آرزوی معمار شدن را در دلم خط بزنم. گیرم که من از طراحی سقف چیزی ندانم، گیرم که من اصلا طراحی کردن بلد نباشم، با حس ِ اعتماد به نفسی که می شود بعد از خوردن یک قوطی اسفناج داشت، مطمئنم که خلاقیت ام در طراحی و در خیلی زمینه های دیگر، از آدم های اطرافم بیشتر است، هر چند توانایی انجام این خلاقیت ها را نداشته باشم.

حرف تنها کسی که بهم انگیزه داد حرف افروز بود که می گفت :" اگر با استادها کنار نمی آیی، خودت کار کن..." خودم..خودم..خودم.. خودم قهرمان خودم هستم، و می دانم این طرحی که شبیه طرح هیچ کس دیگر در دانشگاه و کلاس نیست نقطه ی روشنی ست برای من. بعله، مشت بزرگ و محکمی توی دماغ استاد که او را شبیه یک طالبی له شده ته وانت بکند!

حالا فکر می کنم می توانم از پس ِ دخترک ِ خیالباف ِ افسرده ام هم بربیام، می توانم راه بروم و کتاب های کتابخانه ام را شبیه کنسروهای اسفناج توی دهانم خالی کنم و قدرت بگیرم.

خیلی چیزهای دیگر.. می خواهم به خیلی چیزهای دور دیگر امیدوار باشم. می خواهم از حس ِ خوب امروزم ذخیره سازی کنم برای فرداها. مطمئن باشم که در ناامیدی بسی امید است. مگر نه اینکه امام علی گفته است :

به آن چیزی که ناامیدی و امید نداری، امیدوارتر باش. از آنچه به آن امید داری، زیرا موسی رفت برای خانواده‌اش آتش تهیه کند، خداوند با او سخن گفت. ملکه‌ی سبا نزد سلیمان رفت تا بر سر کفر با او مصالحه کند، مسلمان بازگشت و ساحران فرعون رفتند موسی را شکست بدهند، به او مؤمن شدند.

کلمه- گروه خبر: وزیر کشور با اشاره به استقبال گسترده مردم برای شرکت در انتخابات اظهار داشت: تاکنون حسن روحانی پیشتاز انتخابات ریاست جمهوری است.

به گفته وزیر کشور از شمارش ۱۶۳۱ شعبه اخذ رای تاکنون ۸۸۱۸۶۶ رای شمرده شده که دراین میان ۸۲۶۶۴۹ آرای صحیح است.

نتایج اولیه شمارش آراء یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بدین شرح است:

۱- حسن روحانی ۴۰۱ هزار و ۹۴۹ رای

۲- محمدباقر قالیباف ۱۲۶ هزار و ۸۹۶ رای

۳- سعید جلیلی ۱۱۹ هزار و ۲۹۴ رای

۴- محسن رضایی ۱۰۹ هزار و ۸۹ رای

۵- علی‌اکبر ولایتی ۵۵ هزار و ۹۹۰ رای

۶- سیدمحمد غرضی ۱۳ هزار و ۴۳۱ رای

افسانه ۱. ترنس بودن یک انتخاب است
واقعیت: ترنس بودن همانقدر انتخاب است که گی بودن یا دارای تمایل به جنس مخالف بودن یا داشتن چشم سیاه یا داشتن دماغ بزرگ یا چپ دست بودن. انسان‌ها انتخاب نمی کنند که ترنس باشند بلکه انتخاب می کنند که با شرایطی که دارند،‌چکار کنند.

افسانه ۲. ترنسجندرها گی هستند
واقعیت: هویت جنسی و گرایس جنسی دو موضوع کاملا متفاوت هستند. هر فرد ممکن است گرایش جنسی از نوع همجنس با غیرهمجنس داشته باشد و هر فرد ممکن است هویت جنسی مطابق با بدن خود یا مخالف با بدن خود داشته باشد.

افسانه ۳. ترنس‌ ها گناهکار هستند
واقعیت: گناه یک تعریف کاملا دینی دارد. در ضمن گناه وابسته به عمل افراد است نه گرایش‌ها. همچنین در شاخه شیعه از دین اسلام، ترنس ها کاملا به رسمیت شناخته شده‌اند و از نظر این مذهب و بنا به فتوای علما، هیچ مشکلی ندارند.

افسانه ۴. ترنس‌ها نمی‌توانند دارای خانواده شوند
واقعیت: واقعا نیازی به توضیح ندارد. هر فرد می تواند صاحب خانواده بشود. چه قبل از بیرون آمدن و چه بعد از آن و چه حین آن.

افسانه ۵. ترنس‌ها قابل درمان شدن هستند
واقعیت: لفظ «درمان» در اینجا کاملا اشتباه است. بعضی ترنس‌ها سعی می کنند هویت خود را سرکوب کنند ولی تجربه نشان داده که شناختن یک چیز و تصمیم عقلانی در مورد آن، روشی مفیدتر از سرکوب است.

افسانه ۶. همه ترنس‌ها باید جراحی کنند
واقعیت: هر فرد حق دارد در مورد بدن خودش و شیوه استفاده از آن تصمیم بگیرد. در ضمن بسیاری ترنس‌ها علاقمند به جراحی بوده اما امکان آن را ندارند اما باید حق داشته باشند در هر شرایطی که هستند از تمام حقوق شهروندی و احترام مورد نیاز آن برخوردار باشند.

افسانه ۷. افراد بیشتری از مرد به زن تبدیل می شوند تا از زن به مرد
واقعیت: هیچ آمار رسمی در مورد تعداد ترنسجندرها در جهان وجود ندارد ولی تخمین‌های جهانی می‌گویند که تعداد افرادی که از هر جنس به جنس مخالف تغییر کرده‌اند، تقریبا مساوی است.

منبع

نوشتهٔ صبح جمعه با گوشه را در گوشه کامل‌تر بخوانید.

نوشته‌های مشابه:

صبح جمعه با گوشه صبح جمعه با گوشه صبح جمعه با گوشه

بابا اخبارها را نگاه کرد.

سایت های خبری را بررسی کرد.

چای اش را داغ داغ با دو سه تا خرما سر کشید.

بعد هم نشست و شامش را خورد. به ساعت نگاه کرد. 

یک س م س را هم بلند بلند برایمان خواند :" خودتان با زبان خوش بروید به ج.ل.ی.ل.ی ر.ا.ی بدهید فردا نگویید ر.ا.ی مان شمرده نشد." و هیستریک خندید.

بعد جوری که انگار تسلیم خودش شده باشد، به مامان گفت :" شناسنامه م رو بیار خانم." و چندتا هم فحش به نمی دانم که و چه داد. شلوار و بلیزش را پوشید تا برود لحظات آخری ر.ا.ی اش را بیندازد توی صندوق.

عجیب است که تمام خرس های قطبی در قطب شمال زندگی می کنند و تمام پنگوئن ها در قطب جنوب. من تصور می کنم اگر پنگوئن ها فقط بدانند که چه جوری می توانند به قطب شمال برسند، از آن جا هم خوش شان می آید.

* پنگوئن های آقای پاپر، ریچارد ات واتر، فلورانس ات واتر

نوشتهٔ شهر ارواح را در گوشه کامل‌تر بخوانید.

نوشته‌های مشابه:

قصه‌گوی غرغرو مرگ دروغی بیش نیست کتاب «اتاق»؛ خانه‌ای برای پسر، زندانی برای مادر

هدیه گرفتن همیشه عالیه.

و البته بخش مهمتر هدیه توجه خوب دوستمونه که تی شرت رو دبیان زده و ماگ رو فدورا (اونطرفشه که شما نمی بینین و خودم دارم می بینم!) به امید یک فدورا ۱۹ خوب!

اینم بگم که هدیه یک بخش عالیتر هم داره، یک نامه کاغذی خوب (: ممنون از «مج میر» برای هدیه خوبش که کلی خوشحالم کرد و تشکر از نارسیس عزیز به خاطر طرح قشنگی که از من کشیده. برای همدیگه هدیه بفرستیم که کار خوبیه. بخصوص با پست واقعی.

سفارش ها از سیتو بوده‌ان و به لینوکس شاپ هم سر بزنین (:

يوسف اندكانی به روزگار سلطان بايسنقر در گويندگی و مطربی در هفت اقليم نظير نداشت. لحن داودی خواجه يوسف دل را می­خراشيد و آهنگ خسروانی او بر جگرهای مجروح نمك می­پاشيد.

سلطان ابراهيم بن شاهرخ از شيراز چند نوبت خواجه يوسف را از بايسنقر سلطان طلب كرد؛ او مضايقه كرد. آخرالامر صدها هزار دينار نقد فرستاد كه خواجه يوسف را سلطان برای او بفرستد. سلطان اين بيت به جواب برادر فرستاد:

ما يوسف خود نمی­فروشيم

تو سيم سياه خود نگه دار

زنده­ياد عباس اقبال آشتيانی، يادداشت­ها، صفحه ۳۱.

تهران

از فاطمی تا مطهری

22 اردیبهشت 1392

صبح ـ حول و حوش ساعت 8

راننده:   دیروز آقای رفسنجانی اَم اومد.

من:       دیگه همه اومدن.

راننده:   ینی قبولش می‌کنن؟

من:       مردم رأی بدن یعنی؟

راننده:   نه نه. شورای نگهبان

من:       نمی‌تونه رد کنه. رییس تشخیص مصلحت نظامه.

راننده:   اما امکان داره بیاره ها. امکانش هست. احمدی‌نژاد یه دوستی داره. چیه اسمش؟

من:       مشایی.

راننده:   ها مشایی. اونم اومده بود.

من:       اون البته رد صلاحیت می‌شه.

راننده:   ولی خیلی خطر داره. اگه رد کنن، احمدی‌نژاد یهو قاطی می‌کنه.

من:       دیروز خودشم باهاش رفته بود واسه ثبت‌نام.

راننده:   آره من همو رو می‌خام بگم. از نظر روانشناسی می‌گما. چون اون خودش آورده. خدا رحم کنه. چون بخاد آقای رفسنجانی بشه و اون قبول نکنه بد می‌شه. چون احمدی‌نژاد خیلی بلا سر آقای رفسنجانی آورده. دانشگاه آزاد و...

من:       احمدی‌نژاد می‌خاد تحمیل کنه مشایی رو.

راننده:   اما اگه مشایی بیاد مردم رأی میدنا. تو شهرستان زیاد خواهان داره. احمدی‌نژاد بالاخره اوکی کنه تمومه.

من:       هاشمی چطوره؟

راننده:   هاشمی‌یم ممکنه. بالاخره رأی می‌دن. ولی خب مردم هزارتا حرف می‌زنن. می‌گن اینا انحرافی‌اَن و فلانن و اینا. چون مردم زبونشون، کباب نیس که، ذغاله. دور از جون شما و بعضیا. نیت‌شون اگه خیر باشه، خوبه. ولی بعضیا عقده دارن. کار برای خدا انجام نمی‌دن که. من نمی‌گم اون خوبه یا این بده. به من مربوطی نیست. اما بعضیا بالاخره حرفشون سنددار نیس. یهو حرفی می‌زنن. خدایی فکر نمی‌کنن. بعدم احمدی‌نژاد کارم کرده خداییش. حالا ما کار نداریم. ولی کار کرده. حالا اشتباه داشته، تورم بوده. اون‌جوری نیس که بگیم. من یه نفر نیستم که. من تو تاکسی ام. همه‌ش این‌طور نیس که من همه‌کارم درست باشه که. خیلی خطا دارم. خطام ندونسته‌س. دونسته نیس. کسی تذکر بده به من حل می‌شه. من تو تاکسی‌ام، محکومم. هیچ حقی ندارم. یعنی باید خودمم قبول کنم که. حالا اینم اشتباه داشته، خیلی کارم کرده. شما اینهمه خونه‌هایی که ساخته. تمام اطرافای تهران فلان. الان همه خالیه. ارزون نشده، خالیه. ولی اگه یه روز بخان بگیرن بدن دست مردم، عدالتو پیاده کنن. والا زیادی هم میاد. چون این نیروی جوونی که الان ده سال دیگه به این نیرو دیگه نیس.

من:       اگه این‌قدر حاشیه درست نمی‌کرد و کارش خودشو می‌کرد خوب بود.

راننده:   آره این آخریا قاطی کرد.

من:       قالیباف هم ثبت نام کرده.

راننده:   او تو تهران میاره. واقعاً آباد کرده تهرانو. خدایی، امام‌حسینی، نگاه می‌کنی دیگه. اصن خیلی کار کرده. هرچی نفس داشته، زده.

من:       تو شهرستانا چی؟

راننده:   خب مردم نمی‌شناسن.

من:       جلیلی چطور؟

راننده:   جلیلی آدم خوبیه. ولی نمیاره. مردم باید بشناسن. مردم یه دهن دیگران نگاه می‌کنن. چون همه که تشخیص نمیدن. من از شما سئوال می‌کنم، شما می‌گی فلانی. یه نفر، ده نفر فامیلشو می‌بره می‌گه به این رأی بدن. پیرمرده پیرزنه تشخیص نداره که رأی می‌ده. اکثریت همین‌جورن.

theresa86:

You are what you think…

بهتره لبخند بزنین و حین یاد نام پدر و مادر فیلترچی و به خاطر سپردن اسم آمر و مجری سانسور، به فهرست اصلاح طلب ها برای شورای شهر هم رای بدین. اینجا کمی آزادی بیشتره و توی زندگی مستقیم ما هم تاثیر داره. ممنون از توجه به پیام.
پایان پیام

پی.نوشت.۱: من فهرست رو ندارم. آخرش هم نفهمیدم کی به کیه (: لطفا کامنت هم نذارین در باب فهرست و اگر به نظرتون مهمه، یک سرچ بکنین.

پی.نوشت.۲: این چیپس‌های فیدل که جدید اومدن و ایرانی هم هستن، چیپس‌های خوبی هستن. کمی گرونن ولی می ارزه تست کنیم

پی.نوشت.۳: لیستی که بتونم اینجا بذارم رو پیدا کردم. با تشکر از دوستان فعال و ارزشمند:

دم غروب پنج‌شنبه است. میرحسین در این عکس لبخند می‌زند. من اما هر چه می‌کنم، جلو این اشک‌های گرم را نمی‌‌توانم گرفت. اختیار صبوری و طاقت‌آوریِ این دو سه هفته از کفم رفته است. دوستی با ایمیل، خوابگردِ هشت سال پیش را به یادم آورده که بامداد ۴ تیر ۱۳۸۴ نوشته بودم "گرامی باد پیروزی جهل بر ظلم!" خواسته در باره‌ی فردا چیزی بنویسم.

فردا قرار است چه بر چه پیروز شود؟ چه باید بنویسم؟ از فردا دیگر چه می‌توان نوشت وقتی رئیس‌جمهور ما را در حصری ستمکارانه و ناجوانمردانه حتا از حال مردم خویش هم بی‌خبر نگه داشته‌اند؟ برای فردا چه می‌توان نوشت یا تیتر زد وقتی تیتر پیروزی چهار سال پیش میرحسین هنوز پشت در چاپخانه‌ی مردم خاک می‌خورد و این همه تیتر حصر و حبس و شکنجه و خون و بیداد و فقر و چپاول به خبرنامه‌ها امان نمی‌دهند؟ فردا برای من نه روز مشارکت در مشروعیت‌بخشی به نظام است، نه روز انتخاب رئیس‌جمهور. من رئیس‌جمهورم را چهار سال پیش برگزیده‌ام. فردا برای من روز انتخابات نیست، فقط روز حفاظت از دم‌دست‌ترین سرمایه‌‌ی سیاسی‌مان «نهاد صندوق انتخابات» است تا آن را هم بی‌زحمت به یغما نبرند. و روز آبیاری بزرگ‌ترین سرمایه‌ی اجتماعی‌مان، «امید».

نه، برای فردا هیچ نمی‌توانم از این انتخابات دردناک نوشت، جز از همان که میرحسین می‌فرمود و می‌نوشت:

"زندگی ادامه دارد و افراد موقتی هستند. هر جمعی و جماعتی كه سرنوشت خود را به بود و نبود كسان پیوند زدند سرانجام ـ حداقل با فقدان او ـ سرخورده شدند... مردمی كه می‌خواهند سرپای خود بایستند و حیاتی کريمانه را تجربه كنند، جا دارد كه از نخستین قدم‌هایی كه به ناكامی‌‌شان می‌انجامد با بیشترین دقت‌ها پیشگیری كنند." (از بيانيه‌ی سيزدهم میرحسین)

نه، فردا برای من روز انتخابات رئیس‌جمهوری نیست، که چه بر چه پیروز می‌شود یا که بر که. یا اصلاً نام چه کسی را باز متقلبانه و کودتاگرانه بر خواهند کشید. فردا در پای صندوق هم ـ که سبزپوش خواهم رفت ـ برای من روز میرحسین است. با همین نگاه امیدبخش، با همین لبخند معجزه‌گر و با همان بیان صمیمانه و دلربا که می‌گفت:

"مردم ما می‌توانستند با بدبینی و ناامیدی حوادثی شبیه به آن‌چه را که در جریان انتخابات گذشته با آن روبرو شدیم پیش‌بینی کنند و به صحنه نیایند. آیا آنان اشتباه کردند که به این پیش‌بینی‌ها اعتنا نکردند؟ نه! آنان به مقتضای روح امیدی که هسته‌ی درونی هویت ملی ما را شکل داده و ما را در طول هزاره‌ها زنده نگه داشته چنین کردند. به‌ویژه با جوانان می‌گویم که اگر می‌خواهید ایرانی باقی بمانید از شعله‌ امید در سینه‌های خود محافظت کنید، زیرا امید بذر هویت ماست؛ بذری که با نخستین باران شروع به روییدن می‌کند و جان هر کسی را که هنوز ایرانی باقی مانده است در هر کجای جهان که بیتوته کرده باشد به اهتزار درمی‌آورد، تا از نو خود را در سرنوشت این خاک شریک بداند." (از بيانیه‌ی نهم میرحسین)

چگونه می‌توان این سطرها را خواند و اشک نریخت برای هزارمین غروب و به پرواز درنیامد برای هزارمین صبح روشن فردا؟